नागपूर: राम मंदिर आणि सोमनाथ मंदिरासारख्या “ऐतिहासिक स्थळांच्या” जीर्णोद्धारापासून आणि जालियनवाला बाग स्मारक येथे स्वातंत्र्यसैनिकांना श्रद्धांजली अर्पण करण्यापर्यंत; GST सारख्या आर्थिक धोरणांपासून ते राष्ट्रीय शिक्षण अभियान, डिजिटल मिशन आणि खेळाडूंसाठी शिष्यवृत्ती; अपंग व्यक्तींसाठी अद्वितीय आयडीपासून ते भारताच्या आदिवासी समुदायाच्या नायक आणि इतिहासापर्यंत, या काही प्रमुख थीम आहेत ज्याभोवती केंद्रीय शिक्षण मंत्रालय “विकासातील बौद्धिक वारसा”(“Intellectual Heritage in Development”) मोदी सरकारच्या पुढाकारांवर संवाद, दस्तऐवजीकरण आणि संशोधन कार्यक्रम तयार करण्याची योजना आखत आहे.
या प्रकल्पाची रूपरेषा 28 जून रोजी एका पत्राद्वारे मांडण्यात आली होती आणि शिक्षण मंत्री धर्मेंद्र प्रधान यांनी अनेक केंद्रीय मंत्रालये आणि विभागांना त्यांच्या सहभागासाठी पाठवले होते.
“आम्ही या उपक्रमांच्या आधारे विकास, ज्ञान संसाधन आणि मेकिंग न्यू इंडियामध्ये ‘बौद्धिक वारसा’ तयार करण्याचा प्रस्ताव देतो. सरकारच्या विविध मंत्रालये/विभागांच्या या उपक्रमांवर आधारित काही थीम्स ओळखल्या गेल्या आहेत…जुलै 2022 च्या पहिल्या आठवड्यापासून पुढील 3 महिन्यांत विविध शैक्षणिक संस्थांमध्ये संवाद, दस्तऐवजीकरण, संशोधन आणि प्रकाशनाचे नियोजन आणि आयोजन केले जाईल. या थीम्स,” प्रधान यांनी लिहिले.
पत्रानुसार, या तीन महिन्यांत 100 थीमवर देशभरात सुमारे 100 परिषदा आयोजित करण्याची योजना आहे, जिथे दुय्यम डेटा आणि मंत्रालयांमध्ये किंवा इतरत्र उपलब्ध स्त्रोतांवर आधारित शोधनिबंध सादर केले जातील. नामांकित उच्च शिक्षण संस्थांशी संबंधित संशोधक या पेपर्समध्ये योगदान देतील, जे शेवटी पुस्तकात प्रकाशित केले जातील.
“आर्थिक सुधारणा आणि उदयोन्मुख जागतिक अर्थव्यवस्था”: अर्थ मंत्रालय आणि संबंधित मंत्रालये भारताची सर्वात वेगाने वाढणारी अर्थव्यवस्था बनणे, सीमेपलीकडे बाजारपेठा विस्तारणे, विक्रमी निर्यात वर्ष, GST, भारताला गुंतवणूक-स्नेही गंतव्यस्थान बनवणे, खरेदीमध्ये पारदर्शकता यावर लक्ष केंद्रित करणे , आत्मनिर्भर भारत इ.
“भारताचा महान सांस्कृतिक वारसा: भव्यता आणि दिव्यता”: संस्कृती मंत्रालय “आपल्या संस्कृतीचा इतिहास घरी परत आणण्यावर”, “भारताच्या महान स्वातंत्र्यसैनिकांना श्रद्धांजली”, स्टॅच्यू ऑफ युनिटी, क्रांती मंदिर (लाल किल्ला), जालियनवाला बाग स्मारक आणि महात्मा गांधींची 150 वी जयंती. रामजन्मभूमी मंदिर आणि सोमनाथ मंदिरासह इतर ऐतिहासिक स्थळांचा जीर्णोद्धार करण्याबाबतही या पत्रात उल्लेख आहे.
“टेक-पॉवर्ड इंडिया: ट्रान्सफॉर्मिंग वर्क, एम्पॉवरिंग पीपल”: आयटी मंत्रालय चांगल्या गव्हर्नन्ससाठी आयटीचा वापर’ आणि ‘जीवन परमान पत्र’, ‘आयुष्मान भारत डिजिटल मिशन’, आत्मा निर्भर इंडिया युनिफाइड पेमेंट इंटरफेसद्वारे संशोधन करेल ( UPI), आणि उमंग (युनिफाइड मोबाईल अॅप फॉर न्यू एज गव्हर्नन्स).